Czym jest bariera hydrolipidowa?
Prawidłowa bariera hydrolipidowa jest ważna dla zachowania zdrowia skóry, ponieważ pomaga utrzymać jej odpowiednie nawilżenie, elastyczność i jędrność. Jeśli bariera hydrolipidowa jest uszkodzona lub zaburzona, skóra może stać się sucha, podrażniona i podatna na infekcje. Czym są lipidy tworzące barierę hydrolipidową? Jakie są ich funkcje?
– Bariera hydrolipidowa to inaczej płaszcz ochronny skóry. Już sama nazwa sugeruje, że składa się z wody pochodzącej z gruczołów potowych oraz lipidów, czyli elementów tłuszczowych z gruczołów łojowych.
Odpowiada za najważniejsze procesy ochronne i regeneracyjne, jest związana z przeciwdziałaniem czynnikom drażniącym, alergizującym, a w małym stopniu (bardzo niewielkim!) odpowiada nawet za ochronę przed promieniowaniem UV. Uszkodzenie naturalnego płaszcza ochronnego pogarsza stan skóry i znacząco wpływa na komfort. Warto pamiętać, że szczelny płaszcz hydrolipidowy, to również zdrowa warstwa rogowa naskórka.
Ale to nie wszystko! Bariera hydrolipidowa jest również ważnym elementem ochrony przed infekcjami, ponieważ stanowi przeszkodę dla bakterii i innych patogenów.
Czujesz dyskomfort na skórze? Być może to uszkodzenie bariery hydrolipidowej?
Istnieje kilka oznak, które mogą wskazywać na uszkodzenie bariery hydrolipidowej. Co więcej, zaburzenia jej szczelności mogą dotyczyć każdego rodzaju cery.
– Diagnoza w tym schorzeniu jest bardzo prosta do określenia, nawet bez pomocy kosmetologa – to się po prostu czuje. Na skórze pojawia się dyskomfort: ściągnięcie, pieczenie, napięcie po myciu, zaczerwienienie i uczucie ciepła po nałożeniu kosmetyku, częściej możemy zauważać zaczerwienienia, niedoskonałości i płatkującą się skórę. Do uszkodzenia bariery hydrolipidowej najczęściej dochodzi ze względu na nieprawidłową pielęgnację domową. Nie bez znaczenia będzie pora roku, a nawet przyjmowane przez nas leki i zmieniający się stan zdrowia. W gabinecie na ogół spotykam się z przeświadczeniem pacjentów, że skóra musi być idealnie czysta, bez ani jednego zaskórnika, a to nie ma nic wspólnego z fizjologicznym działaniem skóry.
Jak nie dopuścić do uszkodzenia bariery hydrolipidowej skóry?
Uszkodzenie bariery hydrolipidowej pogarsza kondycję skóry, dlatego warto przyjrzeć się swoim codziennym nawykom, aby nie dopuszczać do pojawienia się tego stanu. Istnieje kilka wskazówek pielęgnacyjnych, aby zapobiec jej uszkadzaniu np. unikanie produktów zawierających alkohol, picie dużej ilości wody, stosowanie odżywczych maseczek, używanie ochrony przeciwsłonecznej itp.
– Największymi błędami pielęgnacyjnymi jest obsesyjne wręcz oczyszczanie skóry oraz stosowanie wielu skoncentrowanych składników aktywnych jednocześnie. Aby nie dopuścić do uszkodzenia bariery hydrolipidowej, należy podejść do skóry indywidualnie. Jeśli chcemy uniknąć niepotrzebnego eksperymentowania ze swoją skórą, warto zgłosić się do kosmetologa po indywidualny plan pielęgnacyjny. Składnikami aktywnymi wpływającymi na barierę hydrolipidową będą przede wszystkim ceramidy, skwalany, cholesterole, kwas hialuronowy, niacynamid, kwas mlekowy czy sacharydy.
Jak odbudować barierę hydrolipidową skóry?
Pełna odbudowa bariery hydrolipidowej to proces żmudny i zdecydowanie testujący naszą cierpliwość, może zajmować nawet kilka miesięcy. Mimo długości całego procesu warto przyłożyć się do działań pielęgnacyjnych, bo pierwsza poprawa komfortu skóry może się pojawić nawet po kilku dniach.
– Jeśli podejrzewamy zaburzenie bariery hydrolipidowej, należy odstawić wszystkie kosmetyki ze skoncentrowanymi składnikami aktywnymi (peelingi chemiczne, retinol, witamina C). Dodatkowo zrezygnujmy ze wszystkich elementów pielęgnacji, które wywołują tarcie tj. waciki, gąbeczki, szczoteczki soniczne i peelingi mechaniczne. Plan zakładający regenerację skóry początkowo składa się z 3 elementów:
- Dobre, ale nieprzesadne oczyszczanie. Poznamy je po braku uczucia napięcia i ściągnięcia. Na rynku dostępnych jest wiele produktów myjących opartych o delikatne środki powierzchniowo czynne w formie pianek, żeli czy mlecznych emulsji.
- Intensywne nawilżenie i regeneracja. Odczucie na skórze powinno przypominać przyjemne otulenie. Produkt dobieramy do rodzaju cery, dla skór z tendencją do przetłuszczania i zapychania wybierzemy kosmetyk o lekkiej konsystencji, dla skór suchych czy atopowych można pozwolić sobie na naprawdę bogatą konsystencję.
- Ochrona przed promieniowaniem słonecznym. To działanie, które jest niezbędne przez całe lato. W okresach mniejszego nasłonecznienia (index UV jest niższy niż 3) warto nakładać tego typu kremy, jeśli dużo przebywamy na zewnątrz.
Pamiętajmy, że dopiero po pojawieniu się satysfakcjonującej poprawy włączane są stopniowo składniki aktywne do pielęgnacji.
Odbudowa bariery hydrolipidowej skóry – zabiegi w gabinecie
Najważniejszą procedurą, jaka jest wykonywana w gabinecie dla odbudowy bariery hydrolipidowej, jest ułożenie spersonalizowanego planu pielęgnacji domowej. Rutyna kosmetyczna musi odpowiadać aktualnym potrzebom skóry, eliminować istniejące problemy i zapobiegać ich nawrotom. Dla laika może nie być to takie proste, dlatego warto udać się do specjalisty. Konsultacja z kosmetologiem to prosty sposób na to, żeby nie eksperymentować ze swoją skórą i nie zgadywać, jakie produkty mogą zadziałać, a jakie nie.
– Bardzo ważna jest aktualizacja planu pielęgnacyjnego, zgodnie ze zmieniającymi się potrzebami skóry. Dodatkowo kosmetolog poprzez przeprowadzenie dokładnego wywiadu, będzie w stanie określić, dlaczego w danym przypadku pojawia się problem z barierą hydrolipidową. W późniejszym etapie, gdy praca własna pacjenta z planem kosmetycznym zostanie wykonana, można przystąpić do zabiegów gabinetowych. Przy zaburzonym płaszczu hydrolipidowym skupiamy się na jego odbudowie przy pomocy zabiegów pielęgnacyjnych regenerująco-odżywczych. Tak naprawdę możliwości są nieograniczone. W swoim arsenale kosmetolog ma różnego rodzaju kwasy, enzymy, sera, maski i w przypadku skór wrażliwych powinien uszyć zabieg na miarę potrzeb swojego pacjenta.
Justyna Łopian – kosmetolożka z Kliniki Strzałkowski w Warszawie
